Мақалалар

(Мақаланың жалғасы. Басы өткен жарияланымда) Хижри жыл санауы І ғасырдың соңы мен ІІ ғасырдың басында осы мәселелерге орай Муғтазила мәзхабы пайда болды. Құрушысы Уасыл ибн Ата (өл. 748 ж.).

Зерттеушілердің теңіздердің ерекше қасиетіне байланысты соңғы ғасырда ашқан жаңалықтарының бірі Құранның «Рахман» сүресінде былайша баяндалады:

Хазіреті  Пайғамбарымыздың  (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын)  пайғамбарлық кезеңінде   ақиданың   және   өзге   ислами   ғылымсалаларының  қайнар  көзін  құрайтын  уахилар  келіп тұрды.

«Тауларды  көріп,  оларды  тапжылмай  тұр  деп ойлап  қаласың.  Ал  олар  болса,  бұлттардың  көшуі тәріздес жылжуда» (Нәміл сүресі/88).

Мүтәшәбиһ сөзіне кіруден бұрын жалпы түсінік деген не деген сұраққа тоқтала кеткенді жөн көрдік. Түсінік деп бір сөйлемді оқығанда сол сөйлемнің ішіндегі сөздердің әрбірінің екіншісімен байланысып ортақ бір мағына беруін айтады.

Ислам мәдениетін негізге ала отырып, жалпы мұсылман баласы жас шағын қалай бағалау керек деген мәселеге аз-кем тоқтала кеткенді жөн санадық.

Құранның «Түнді күндіздің үстіне, күндізді түннің үстіне  орайды» (Зумар сүресі/5) деген  аяты  жердің  шар  тәріздес екендігін меңзейді.

Ислам сенімі бойынша, адамзатқа жіберілген діндердің сенім негіздері уахиға сүйенгендіктен, барлық иләһи діндерде иман негіздері бірдей.

Хадистердің бірінде «Бұл дүниенің қадірі – малме, ақыреттің қадірі – ізгі амалмен» делінеді.

Жоғарыда  да  тілге  тиек  еткеніміздей,  ақида  діннің негізгі  сенімін  құрайды.  Алла  Тағала  тарапынан  жіберілген  елшілердің  уағыздау  жүйесі  де  –  алдымен  бір Жаратушыға, сонан соң ақырет күні мен пайғамбарларға деген сенімнен…